April 2025
In de nieuwe kwartaalupdate beleggen vind je weer een terugblik op het afgelopen kwartaal, de behaalde resultaten en onze vooruitblik voor de komende maanden. Bekijk ook de video waarin Michel Engbers vertelt over de grote onderlinge verschillen van de drie grootste economieën wereldwijd.
16 april 2025
Beste lezer,
Afgelopen weken is er veel gebeurd. De grootste impact was de aankondiging van president Trump op 2 april ‘Liberation Day’. Door de hoge importtarieven die hij bekendmaakte, gingen de aandelenbeurzen wereldwijd stevig omlaag. Inmiddels is een groot deel van die importtarieven alweer afgezwakt en zijn beurzen weer enigszins hersteld. Wel zijn er nieuwe Amerikaanse exportbeperkingen aangekondigd.
In mijn vorige column meldde ik al dat 2025 een beweeglijk jaar zou worden voor de financiële markten. Dat is tot nu toe werkelijkheid geworden. Op de korte termijn valt niet in te schatten wat er gaat gebeuren. Elk moment kunnen er weer berichten komen over handelsmaatregelen of de afzwakking daarvan, wat mogelijk opnieuw tot stevige reacties op de beurzen wereldwijd kan leiden. Daarom focus ik even op de middellange termijn. Beleggen doet u als het goed is ook niet voor de korte termijn.
Veel landen zullen met de VS gaan onderhandelen en tot een overeenkomst komen, waardoor een langdurige handelsoorlog vermeden kan worden. Voor China zal dat problematischer zijn. President Trump heeft de maatregelen voor China de afgelopen weken verder aangescherpt, wat heeft geleid tot een harde opstelling van beide partijen.
Alle onzekerheid van de laatste tijd is natuurlijk niet goed voor de wereldwijde economische ontwikkeling. Maar het is te verwachten dat uiteindelijk ook China en de VS met elkaar om de tafel gaan zitten om tot overeenstemming te komen.
Al met al verwachten wij dat de rust op de financiële markten in de komende weken tot maanden enigszins zal terugkeren. Een verder herstel van de koersen is daarbij goed mogelijk. De VS zullen mogelijk ook maatregelen gaan nemen om de economie te stimuleren, zoals deregulering en belastingverlagingen.
Daarnaast kondigde Europa, en met name Duitsland, forse investeringen in defensie en infrastructuur aan. Die investeringen zullen naar verwachting leiden tot een hogere groei in Europa.
Op de middellange termijn ziet de situatie er beter uit en zijn wij gematigd positief. Daarnaast hebben wij de goudpositie bij Beheerd Beleggen gehandhaafd. Die positie rendeert uitstekend in deze onzekere tijden.
Wij volgen deze ontwikkelingen nauwlettend voor u en indien nodig zullen wij de portefeuilles daarop aanpassen.
In onze kwartaalupdate gaan wij uitgebreider op alle ontwikkelingen in. Dank voor de aandacht en tijd!
Michel Engbers
Directeur Investment Office
Nationale-Nederlanden Bank
Sinds het aantreden van President Trump lag de focus steeds op de volgende Amerikaanse persconferentie: hoe hoog worden de Amerikaanse importtarieven? Op 2 april kwam de klapper: Trump kondigde zware importheffingen aan voor veel landen. Alle landen kregen een standaardtarief van 10%. Europa kreeg te maken met een extra importheffing van 20% en China zelfs 34%.
Trump doet dit naar eigen zeggen als tegenmaatregel. Namelijk op de heffingen van andere landen op Amerikaanse producten. Hiermee negeert Trump het feit dat in de EU de btw geen importheffing is. Trump benoemde 2 april daarom tot ‘Liberation Day’: de dag dat hij Amerika 'bevrijdde van oneerlijke concurrentie'.
Als reactie hierop kondigden verschillende landen direct tegenmaatregelen aan. Een groot aantal andere landen gaf aan te willen onderhandelen over de import- en exporttarieven.
Dit liep enkele dagen flink uit de hand toen over en weer landen steeds met aankondigingen van forse tariefverhogingen kwamen. Op 9 april stelde president Trump de meeste maatregelen met 90 dagen uit. Uitzondering was China waarmee de tarieven over en weer werden verhoogd. Op het moment van schrijven geldt voor China een duizelingwekkend importtarief van 125%. Dit gebeurde nadat China voor de Verenigde Staten de tarieven naar 84% verhoogde.
De dialoog zal met veel landen de komende drie maanden plaatsvinden. Of de tariefsverhogingen daarna blijven, wachten we de komende weken af. Iedereen was het erover eens dat hogere tarieven de wereldhandel op korte termijn schaden. Maar wat zijn de lange termijn effecten van de handelsmaatregelen die president Trump aankondigde? En van de tegenmaatregelen van de verschillende landen? Dat is moeilijker in te schatten.
Financiële markten houden niet van dit soort onzekerheid. Onvoorspelbaarheid en onzekerheid leiden vaak tot lagere koersen. Dit komt doordat beleggers het risico afbouwen. En wat betekent dat op langere termijn voor de economische groei en de inflatie? En welk land krijgt uiteindelijk het meeste last van de maatregelen? Het land dat exporteert of toch het land dat importeert? En wat betekenen hogere importtarieven voor de omzet en winstgevendheid van individuele bedrijven? Als de producten van die bedrijven duurder worden? Moeilijke vragen om antwoord op te geven.
Europa behaalde als enige regio een positief resultaat met 5,9% stijging.
Niet alleen beleggers, maar ook consumenten vroegen zich af waar dit heengaat. Moet de hand op de spreekwoordelijke knip, door deze minder goede vooruitzichten? En dat terwijl het vertrouwen van de consument al broos is. Deze onrust op de financiële markten leidde het tot een volatiliteit die we voor het laatst tijdens de coronacrisis zagen. Wereldwijd daalden de aandelenkoersen begin april zeer fors, om daarna weer zeer fors te stijgen.
President Trump en zijn regeringsteam lijken niet onder de indruk van de koersdaling van aandelen. Hij zegt ‘Niet voor Wall Street maar voor Main Street’ verkozen te zijn. Ondanks dat gaf president Trump 90 dagen uitstel op de meeste maatregelen. Deze beslissing lijkt te komen door de sterke stijging van de kapitaalmarktrente. En door de moeizame uitgifte van Amerikaanse overheidsobligaties. De uitgifte van kortlopende overheidsobligaties ging namelijk ongekend moeilijk. Na het uitstel verliep de uitgifte van langer lopende overheidsobligaties weer normaal.
De ECB verlaagde in het eerste kwartaal de rente twee keer tot 2,5%. Volgens de ECB waren deze stappen mogelijk vanwege de gunstige ontwikkelingen van de inflatie. De ECB ziet het huidige tarief nog steeds als ‘remmend op de economie’. De ECB verwachtte daarom dat de rente in de loop van 2025 nog verder daalt. En dat is een welkome ondersteuning voor de Europese economie. Want grote producerende landen zoals Duitsland en Frankrijk hebben last van een moeizaam draaiende economie.
De Fed wijzigde de rente dit kwartaal niet. De kans dat de handelsmaatregelen een negatieve invloed zouden hebben op de Amerikaanse economie steeg. We verwachten dat de Fed de korte rente verlaagt als de economie in een recessie komt. En de Amerikaanse kapitaalmarktrente daalde dit kwartaal al flink na de aangepaste economische verwachtingen.
In het eerste kwartaal was Europa de enige grote regio met een positief resultaat op aandelenbeleggingen. Vooral waardeaandelen in de sectoren financiële waarden, energie en nutsvoorzieningen deden het goed. In Amerika corrigeerden de koersen van de grote Amerikaanse technologiebedrijven het sterkst. Aandelenkoersen in de regio Noord-Amerika daalden fors dit kwartaal.
De koersbewegingen bij obligaties waren klein. Emerging Market Debt (in sterke valuta) en Inflation Linked Bonds behaalden een positief resultaat. Dit kwam vooral door de lagere Amerikaanse kapitaalmarktrente. En door het verzwakken van de US dollar. De koersen van Europese overheidsobligaties daalden iets door de gestegen lange rente in enkele landen.
De wereldwijde onzekerheid nam toe door geopolitieke ontwikkelingen en de dreiging van een handelsoorlog. Men ziet goud vaak als ‘veilige haven’. Daarom steeg de koers van goud naar recordhoogte.
Beleggers hadden ineens meer interesse in Europese aandelen. Europa behaalde als enige regio een positief resultaat met 5,9% stijging. In de VS wilden beleggers hun winst pakken en verkochten een deel van de beleggingen. Beleggers waren vooral voorzichtiger door de hoge waarderingen van grote technologiebedrijven. De hele regio Noord-Amerika daalde daardoor met 8,7%.
Ook de koersen van veel opkomende landen en de regio Pacific, waaronder Japan, daalden. Dit komt door de angst voor een handelsoorlog. In China is de overheid bezig met het ondersteunen van de economie. De Chinese overheid versoepelt de voorwaarden om investeringen te financieren. Daarmee probeert ze de interne markt aan te zwengelen. Aandelenkoersen in China bewogen niet veel.
In de Verenigde Staten daalde de rente van de kapitaalmarkt. Dit kwam door de minder positieve toekomstverwachtingen van de economische groei, arbeidsmarkt en inflatie. Het Department of Government Efficiency (DOGE) is nieuw onderdeel binnen de Amerikaanse regering. DOGE richt zich op minder bureaucratie en regelgeving en het doelmatiger inzetten van overheidsuitgaven. DOGE verwachtte fors te kunnen besparen op de kosten van de Amerikaanse overheid. Ook dat droeg bij aan de rentedaling.
In Europa steeg de rente op de kapitaalmarkt in veel landen. Dit kwam vooral door het uitgebreide investeringsplan dat Duitsland aankondigde. En door de voorgestelde Europese investeringen in defensie. Men is bang voor hogere overheidstekorten en hogere schulden als de plannen worden doorgezet.
In veel categorieën stegen de obligatiekoersen licht. Europese overheidsobligaties en Europese Inflation Linked Bonds waren hierop de uitzondering.
Het beleid van president Trump heeft effect op grote Amerikaanse asset managers en grote bedrijven. Doelstellingen op het gebied van diversiteit en inclusie worden minder belangrijk. Wij volgen deze ontwikkelingen en nemen actie als dat nodig is.
Het Investment Office paste in maart de samenstelling van de modelportefeuilles aan naar onze macro-economische visie. Hier kun je de uitleg teruglezen.
De Europese aandelenkoersen stegen. Maar niet genoeg om de daling in de andere regio’s op te vangen. Onze aandelenbeleggingen daalden in het eerste kwartaal. Obligatiebeleggingen droegen wel positief bij aan het resultaat door de stijging van Emerging Market Debt (in sterke valuta) en Inflation Linked Bonds. En onze belegging in goud deed het goed en droeg positief bij aan het rendement van de modelportefeuilles.
Het rendement van modelportefeuille Neutraal 4 kwam het afgelopen kwartaal uit op -1,1%. Deze portefeuille bestaat standaard uit 50% obligaties en 50% aandelen.
De kans op een wereldwijde groeivertraging nam toe door de handelsmaatregelen. De kans is aanwezig dat landen, waaronder de Verenigde Staten, in een recessie belanden. Vaak verlagen centrale banken de beleidsrente in periodes rond een recessie. In een recessie wordt de vraag naar producten en diensten steeds kleiner. Dan dalen ook de inflatie en de rente op de kapitaalmarkt. Dit kan goed zijn voor de koersen van beleggingen.
Of dit scenario nu gebeurt, gaan we zien. Want handelsrestricties (hogere tarieven en import- en exportbeperkingen) kunnen leiden tot een hogere inflatie. En dan is er weinig ruimte voor renteverlagingen. Als het vertrouwen van bedrijven en consumenten daalt, lijdt wereldwijd de economie hier vaak onder. Aandelenbeleggingen en meer risicovolle obligatiebeleggingen zijn dan kwetsbaarder.
De spanning kan afnemen als landen binnenkort overeenkomsten over exporttarieven sluiten. Want president Trump gaf aan de in zijn ogen 'oneerlijke handelspolitiek' te willen tegengaan. Hij wijst daarbij vooral naar China en de Europese Unie. Overeenkomsten over tarieven verkleinen de negatieve impact op de wederzijdse economieën. Wie de beste kaarten heeft in ‘het tarievenspel’, zien we de komende maanden.
De komende tijd houden wij rekening met een hoge volatiliteit op de aandelen- en obligatiemarkten. Financiële markten reageren vaak overdreven sterk op slecht nieuws. Wij blijven ons richten op de lange termijn. Want bij positief nieuws draait het sentiment vaak ook weer snel. Bovendien vertrouwen we op de brede spreiding van onze beleggingen.
Ook de koers van goud is gevoelig in tijden met extreme stress waarin de meeste beleggingscategorieën sterk in waarde dalen. Toch blijft goud vanuit spreidingsoogpunt een nuttige tegenhanger in periodes van hoge inflatie en een (dreigende) recessie. Dat heeft de afgelopen jaren uitgewezen. Wij blijven dus beleggen in goud. Daardoor beleggen we al een tijdje iets minder in aandelen en obligaties.
Uiteraard volgen we de ontwikkelingen op de voet. En we laten ons niet leiden door emoties. Koersdalingen horen helaas ook bij beleggen. Zodra wij reden zien om de modelportefeuilles aan te passen, doen wij dit zeker.
Voor aandelenbeleggingen is het beurssentiment op de korte termijn nu niet goed in te schatten. Belangrijk is hoe de wereldeconomie zich ontwikkelt. Komt er een recessie en hoe diep is deze? Daarna is belangrijk hoeveel de winstgevendheid van bedrijven wordt aangetast.
In het negatieve geval krijgen we op korte termijn een recessie. Winsten van veel bedrijven dalen dan. Dit zal gebeuren als landen geen structurele compromissen afsluiten in de handelsonderhandelingen. Wij gaan uit van een positiever scenario voor de langere termijn. In dit geval komt er uiteindelijk een handelsovereenkomst met China. Dat heeft minder invloed op de bedrijfsresultaten. Ook stijgt de inflatie dan minder hard. Dit geeft dan ruimte aan koersherstel voor aandelen.
Bij de obligatiebeleggingen is vooral de kapitaalmarktrente in de Verenigde Staten de onzekere factor. Normaal daalt de kapitaalmarktrente als de kans op een recessie toeneemt. Maar op dit moment is de hoogte én de betaalbaarheid van de overheidsfinanciën onzeker. Dit uitte zich begin april al door een erg moeizame uitgifte van Amerikaanse overheidsobligaties. Er was veel minder vraag dan normaal.
Bij bedrijfsobligaties kan de spread nog verder oplopen als de onzekerheid toeneemt. De verwachting is dat centrale banken toch de rente verlagen als er een recessie dreigt. Maar in sommige landen kan de inflatie stijgen en zal het dan een moeilijke beslissing zijn om de rente te verlagen.
Deze kwartaalupdate is alleen opgesteld ter informatie en is geen beleggingsaanbeveling of beleggingsadvies. De inhoud is geen aanbod of uitnodiging tot het aangaan van enige overeenkomst of om effecten of enig ander financieel instrument te kopen of te verkopen.
De inhoud is met de meeste zorg samengesteld en gebaseerd op betrouwbare informatiebronnen. Over de volledigheid, juistheid of typfouten wordt, uitdrukkelijk of stilzwijgend, geen enkele aansprakelijkheid aanvaard.
Nationale-Nederlanden Bank N.V., KvK nr. 52605884
Eind juli staat de volgende kwartaalupdate voor je klaar!
We vragen je om de profielvragen elk jaar opnieuw te beantwoorden. Of eerder, als er in de tussentijd iets verandert in je situatie.
De beleggingswereld heeft zijn eigen taalgebruik. Heb je in de kwartaalupdate een woord gezien waarover je graag meer wilt weten? In het ABC van beleggen leggen we veel voorkomende termen uit.
Bekijk de woordenlijstWe kunnen je op verschillende manieren helpen.
Met een onafhankelijk adviseur kijk je samen naar welk product bij je past.