Mentaal en fysiek fit op je werk

Wat hebben fysieke en mentale fitheid met elkaar te maken? En wat kun jij als ondernemer leren van een topsporter over vitaliteit op de werkvloer? Voormalig Olympisch atleet en ondernemer Patrick van Luijk maakt fitheid meetbaar met zijn bedrijf BioCheck. We vroegen hem hoe hij dit doet. En wat zijn belangrijkste lessen zijn om fit aan het werk te blijven.

Als topsporter is Patrick bewust bezig met zijn lijf. In 2009 begint hij ook anderen te trainen. Hierdoor ontstaat zijn wens om fitheid meetbaar te maken. Patrick: “Snelheid kun je makkelijk meten. Wie als eerst over de streep komt, is het snelst. Beoordelen hoe fit iemand is, is moeilijker. Ik wilde objectief vaststellen of de mensen die ik trainde vooruitgingen.”

Herstellen in rust

In 2013 ontmoet Patrick longfunctieanalist Stans van der Poel. Zij heeft een methode ontwikkeld om aan te tonen of mensen herstellen in rust. Dat doet ze met objectieve metingen, zoals het meten van het tijdsverschil tussen hartslagtijden.

Hoe groot die hartslagvariabiliteit is, zegt iets over de activiteit van je autonome zenuwstelsel. Is dit stelsel voornamelijk actief in rust? Dan kan je lichaam niet goed herstellen.

Patrick: “We krijgen op een dag veel prikkels te verwerken. Voor veel mensen begint dat zodra ze wakker zijn. Ze pakken hun telefoon, checken hun sociale media of lezen hun mail. Ze worden meteen actief. En blijven dat vaak tot ze gaan slapen.”

We geven mensen inzicht in hun herstelvermogen en belastbaarheid.

“Als je fit bent, houd je dat een tijd vol”, gaat Patrick verder. “Maar als je lichaam constant signalen krijgt dat het moet presteren, haalt het steeds meer energie uit direct beschikbare energievoorraden. Zoals je glucosevoorraad. Put je die uit? Dan krijg je vermoeidheidsklachten. Op de lange termijn kunnen die klachten verergeren. Je wordt prikkelbaar of krijgt last van een onrustig of opgejaagd gevoel.”

Hoe belastbaar ben je?

In 2015 richten Stans en Patrick hun bedrijf BioCheck op. Met hun programma’s helpen ze werknemers van bedrijven en zelfstandig ondernemers fitter worden en beter herstellen. Preventief, maar ook als werknemers zijn uitgevallen door een burn-out of chronische vermoeidheid.

Patrick: “Met een rust- en stressmeting en een inspanningstest brengen we in kaart of je lichaam kan herstellen in rust. En wat je maximale belastbaarheid is. Die informatie verwerken we in je persoonlijke dashboard dat gekoppeld is aan de BioCheck-app.”

Je doet dan zelf iedere ochtend een rustmeting met een hartslagband om. Patrick: “Zo krijg je inzicht in je herstelvermogen. En in hoe belastbaar je die dag bent. De app past je trainingsprogramma hierop aan. Zo train je op het niveau dat die dag bij jou past en waarop je lichaam het meest in balans is.”

Eerder terugkeren na een burn-out

Naast inzicht krijg je ook informatie over hoe je lichaam fysiologisch gezien werkt. En leer je hoe je met cardiotraining en ademhalingstherapie je autonome zenuwstelsel kunt beïnvloeden.

Het resultaat? Patrick: “Mensen voelen zich vitaler en energieker. Een fikse burn-out leidt gemiddeld tot 242 dagen verzuim. Werknemers met een burn-out die ons programma volgen, keren gemiddeld honderd dagen eerder terug naar hun werk.”

De belangrijkste lessen van Patrick om fit te blijven

1. Begin bij jezelf

“Veel ondernemers zijn ook buiten werktijd in hun hoofd met hun bedrijf bezig. Daarom is het belangrijk je agenda niet te vol te plannen. Pak tussen afspraken door momenten om even helemaal niks te doen. Al zijn het maar vijf minuten. Dat werkt beter dan alle afspraken achter elkaar plannen.”

2. Sport bewust

“Als je stress ervaart of gevaar ziet, wordt je lichaam actief. De activiteit van je autonome zenuwstelsel gaat omhoog, en je directe energievoorraden worden aangesproken.

Vroeger was dit nodig. Als je in het bos een beer tegenkwam, moest je kunnen vechten of vluchten. Nu blijft een fysieke reactie op stress vaak uit. Hierdoor raakt je systeem uit balans. Je voorkomt dit door regelmatig te bewegen. Deelnemers aan onze programma’s doen bijvoorbeeld drie keer per week aan cardiotraining.”

3. Bouw op

“Begin je net met sporten? Bouw dit dan rustig op. Zo trek je je energievoorraden niet meteen leeg en voorkom je blessures. Ga dus niet meteen tien kilometer hardlopen, maar begin rustig. En ga steeds een paar kilometer verder.”

Onze metingen laten zien dat je lichaam actief blijft als je een spannende film kijkt.

4. Zoek echte ontspanning

“Kijk eens naar je ontspanningspatroon. Rust je daar echt van uit? Uit sommige metingen blijkt namelijk dat je lichaam ook actief is als je op de bank zit en een spannende film kijkt. Je lichaam krijgt prikkels te verwerken, waardoor het denkt dat het actief moet zijn.

Maak er daarom een gewoonte van om af en toe echt helemaal niks te doen. Vijf minuten voor je uitstaren en bewust ademhalen geeft je lichaam meer ontspanning dan die film kijken.”

5. Houd focus

“Ik deed ooit een oefening waarbij ik eerst de getallen 0 tot en met 26 moest opschrijven. Daarna de letters A tot en met Z. De tijden waarin ik dit deed, werden bij elkaar opgeteld. Vervolgens moest ik de cijfers en letters koppelen. Dus 1A, 2B, 3C, enzovoort. Wat bleek? Over het koppelen deed ik veel langer, omdat ik met letters én cijfers bezig was. Dat multitasken vond mijn brein lastig.

Van deze oefening leerde ik dat je ook als ondernemer niet te veel tegelijk moet doen. Je moet soms keuzes maken. Als je op meerdere speelvelden tegelijk aan het spelen bent, verlies je je concentratie.”

6. Stimuleer fit gedrag bij je werknemers

“Geef je leiding aan een team? En wil je dat ook je werknemers fitter worden? Leg ze dan uit waarom je dat belangrijk vindt. Dat motiveert. En maak het mogelijk. Zorg bijvoorbeeld dat je werknemers ontspanningsmomenten hebben gedurende de dag. En bied ze de mogelijkheid om te trainen onder werktijd.”

Meer weten?

Nationale-Nederlanden Inkomen Collectief ondersteunt klanten actief om de duurzame inzetbaarheid van werknemers te vergroten. Wil je meer weten over hoe we dit doen? Of heb je vragen? Mail dan naar regisseur Duurzame Inzetbaarheid Frank Brinkmans via f.brinkmans@nn.nl. Wij denken graag met je mee. Samen maken we Nederland vitaal en veerkrachtig, met oplossingen van nu.