Lastige pensioenvraag
“In het verleden ben ik gescheiden. Nu ga ik binnenkort met pensioen. Moet ik nog wat regelen met mijn ex-partner?”.
Echtscheidingsspecialiste Truus van Breda-Klaver geeft antwoord
Als u en uw partner uit elkaar zijn gegaan, dan heeft dat gevolgen voor uw pensioen. Deze gevolgen zijn afhankelijk van de manier waarop u uit elkaar bent gegaan en hoe u uw pensioen heeft verdeeld.
Om te beginnen is de datum waarop u bent gescheiden van belang. De scheidingsdatum is de datum van inschrijving in de Registers van de Burgerlijke Stand.
- Bij een scheiding vóór 27-11-1981 kan een ex-partner geen aanspraak meer maken op het ouderdomspensioen.
- Bent u gescheiden tussen 27-11-1981 en 1-5-1995? Dan is het zogeheten Boon/Van Loon-arrest van toepassing. Op basis hiervan heeft uw ex-partner mogelijk recht op een deel van uw ouderdomspensioen en/of nabestaandenpensioen. De eventuele aanspraken hierover zijn vastgelegd in het zogenaamde echtscheidingsconvenant. Pensioenaanspraken die voortvloeien uit het Boon/Van Loon-arrest moet uw ex-partner zelf op u verhalen. Uw ex-partner krijgt het pensioen dus niet uitbetaald via de pensioenuitvoerder. Vaak zal er een gespecialiseerde advocaat aan te pas moeten komen.
- Bent u gescheiden na 1-5-1995? Dan zijn er verschillende mogelijkheden geweest om uw pensioen te verdelen:
1. Wettelijke verdeling: in twee gelijke delen
Hierbij heeft uw ex-partner recht op de helft van het ouderdomspensioen dat u tijdens de relatie (periode van huwelijk of geregistreerd partnerschap) heeft opgebouwd. Dit noemen we ook wel ‘verevening’ en geldt alleen als er sprake was van een huwelijk of geregistreerd partnerschap. Deze verdeling is wettelijk geregeld en geldt alleen als het deel voor uw ex-partner niet kleiner is dan € 458,94* bruto per jaar. (* cijfer 2016)
Heeft u binnen twee jaar na uw scheiding het 'Formulier Mededeling van Scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen' ingevuld en opgestuurd naar uw pensioenuitvoerder? Dan wordt de betaling door de uitvoerder geregeld. Heeft u (of uw ex-partner) niets doorgegeven, dan moet u de betaling aan uw ex-partner zelf regelen.
2. Andere verdeling
Het kan zijn dat u en uw ex-partner samen hebben gekozen voor een andere verdeling. Bijvoorbeeld dat uw ex-partner 75% van het ouderdomspensioen ontvangt. Of dat u de periode dat u ongehuwd samenwoonde ook verdeelt. Deze afspraken zijn dan vastgelegd in een convenant.
Ook hier is het belangrijk of u het 'Formulier Mededeling van Scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen' op de website van de Rijksoverheid binnen twee jaar na uw scheiding heeft ingevuld en opgestuurd naar uw pensioenuitvoerder. Heeft u dit gedaan? Dan regelt de uitvoerder de betaling. Heeft u (of uw ex-partner) niets doorgegeven? Dan moet u de betaling aan uw ex-partner zelf regelen.
3. Conversie
Conversie is een manier om uw ex-partner te voorzien van een eigen ouderdomspensioen. U laat dan een deel van uw ouderdomspensioen en/of het bijzonder partnerpensioen voorgoed omzetten. Bijzonder partnerpensioen ontstaat door scheiding of ontbinding van het geregistreerd partnerschap. Of als de partnerrelatie stopt bij ongehuwd samenwonen. Het is een bijzonder partnerpensioen dat een ex-partner ontvangt als de verzekerde op het moment van overlijden gescheiden is. U (of uw ex-partner) moet conversie ook binnen twee jaar kenbaar maken aan de pensioenuitvoerder via het 'Formulier Mededeling van Scheiding in verband met Verdeling van Ouderdomspensioen’ op de website van de Rijksoverheid. De voorwaarden die voor conversie gelden vindt u in uw pensioenreglement.
Zowel u als uw ex-partner ontvangen bij conversie het eigen deel van het pensioen als u uw pensioenleeftijd bereikt. Uiteraard moet uw ex-partner wel in leven zijn om een uitkering van het ouderdomspensioen te kunnen ontvangen.
4. Geen afspraken gemaakt
Maakt u geen pensioenafspraken bij de scheiding? Dan heeft uw ex-partner nog altijd recht op de helft van het ouderdomspensioen dat u tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft opgebouwd: de wettelijke verdeling. Voor een rechtstreeks recht op betalingen van de pensioenuitvoerder moet u (of uw ex-partner) binnen twee jaar na de scheiding het 'Formulier Mededeling van Scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen' opsturen. U vindt dit formulier op de website van de Rijksoverheid. De pensioenuitvoerder gaat dan (vanaf de pensioendatum) op basis van deze wettelijke verdeling uitbetalen. Ook kan uw ex-partner aanspraak maken op het bijzonder partnerpensioen.