Je huis verduurzamen: wat kost dat?

Steeds meer mensen nemen stappen naar een duurzamere leefstijl. De Rijksoverheid neemt maatregelen om de CO2-uitstoot door bedrijven en burgers steeds verder te verlagen. Ook jij kunt nu al in beweging komen. Te beginnen bij je huis. Hoe kun je je woning verduurzamen en welk prijskaartje hangt daaraan? Wij zoeken het uit.

Wie zijn huis wil verduurzamen, begint bij zijn energierekening. Bepaal hoeveel energie jouw huishouden verbruikt. En kijk waar je nu al kunt besparen met kleine aanpassingen, zoals ledverlichting en energiezuinige apparaten. Daarnaast kun je isoleren en duurzaam verwarmen met een warmtepomp. Daarbij geldt: eerst isoleren en dan pas installeren. Want het is zonde om je huis te verwarmen als het zo lek is als een mandje.

1. Spouwmuur isoleren

Door je huis te isoleren bespaar je energie en kosten. Je houdt meer warmte binnen waardoor je minder hoeft te stoken. En ’s zomers houd je de warmte juist buitenshuis. Fijn is dat je met goede isolatie ook minder last van lawaai hebt. Bij spouwmuurisolatie gaat het om de ruimte tussen de binnen- en buitenmuur van de woning. Vooral bij oudere huizen is die ruimte vaak niet (goed) geïsoleerd. Let op: huizen ouder dan 1920 hebben vaak geen spouwmuur. Je kunt dan de buitenmuur isoleren met een voorzetwand.

De organisatie Milieu Centraal geeft duurzame tips en adviezen. Hier moet je volgens hen rekening mee houden als je de spouwmuur laat isoleren:

• Zorg ervoor dat de spouw tenminste 4 centimeter breed én schoon is.
• Het isolatiemateriaal wordt van de buitenkant in de muur gespoten. Je krijgt dus geen rommel in huis.
• De spouwmuur moet helemaal gevuld worden zodat er geen warmte weglekt. Warmtelekken verminderen namelijk de isolatie én vergroten de kans op vocht en schimmel.
• Check na het isoleren of de vloer opnieuw geventileerd moet worden met zogeheten renovatiekokers.
• Controleer bij het kiezen van een bedrijf welke garantie het biedt. En of het bedrijf aan de officiële eisen voor kwaliteit voldoet.

Wat levert spouwmuurisolatie je op?

Spouwmuurisolatie is volgens Milieu Centraal (december 2022) de voordeligste manier om je huis te isoleren. Door de betere isolatie heb je minder energie nodig om je huis te verwarmen. Deze besparing zorgt (bij dezelfde of lagere energieprijzen) voor een lagere energierekening. Met subsidie heb je na ongeveer drie jaar de kosten voor isolatie terugverdiend.

Type woning	Kosten	Kosten na subsidie	Besparing per jaar
Tussenwoning	€ 1.000,-	€ 690,-	€ 210,-
Hoekwoning	€ 2.200,-	€ 1.500,-	€ 480,-
Vrijstaande woning	€ 3.200,-	€ 2.200,-	€ 700,-

2. Dak isoleren

Heb je een woning met een schuin (zolder)dak? De kans is groot dat jouw dak wel een vorm van isolatie heeft. Het is de moeite waard om te controleren hoe goed die isolatie is. Via het dak verlies je namelijk veel warmte. Goede isolatie is het dan ook waard om een keer geld aan uit te geven. Voor het milieu en je energierekening.

Volgens Milieu Centraal zijn de meeste woningen gebouwd na 1991 goed geïsoleerd. Tussen 1965 en 1991 is de dakisolatie matig. En woningen van vóór die tijd zijn meestal niet geïsoleerd. Check je dak door het bouwkundig rapport te bekijken óf schakel een expert in.

Dit moet je volgens Milieu Centraal weten voordat je het dak gaat isoleren:

• Verwarm je de zolderverdieping niet? Ook dan is het voor de warmte in huis de moeite waard om je dak (of zoldervloer) te isoleren.
• Om kosten te besparen, kun je zelf het dak isoleren. Een plat dak kun je beter door een expert vanaf de buitenkant laten isoleren.
• Kies voor een betrouwbaar isolatiebedrijf en controleer ook welke garanties het bedrijf biedt.

Wat levert dakisolatie je op?

Volgens Milieu Centraal (december 2022) kun je de meeste energie besparen met dakisolatie. Hoe snel je de kosten terugverdient, hangt af van je situatie. Als je zelf je dak isoleert, duurt dat ongeveer twee jaar. Laat je het doen, dan duurt het langer om de kosten terug te verdienen.

Type dak	Laten doen	Kosten na subsidie	Besparing per jaar
Schuin dak	€ 4.500,- tot € 7.500,-	€ 2.900,- tot € 4.800,-	€ 450,- tot € 800,-
Plat dak	€ 4.500,- tot € 11.000,-	€ 3.000,- tot € 7.200,-	€ 510,- tot € 1.250,-

Voor deze tabel gebruiken we informatie van Milieu Centraal (december 2022). Milieu Centraal berekent de besparingen met een gasprijs over een langere periode (15 tot 25 jaar). Die gasprijs is € 1,20 per m3, de stroomprijs is € 0,22 per kWh. De actuele energieprijzen kunnen voor jou hoger zijn. Je bespaart per jaar dan meer geld met deze duurzame maatregel. De subsidie geldt bij twee of meer maatregelen (30%). Bij één maatregel is de subsidie de helft (15%).

3. Isoleren met HR++ of triple glas

Wist je dat dubbel glas niet meer van deze tijd is? Wie zijn huis echt goed wil isoleren, gaat voor HR++ of triple glas, zegt Milieu Centraal. HR staat hier voor hoog rendement (opbrengst). Dat is dus ook precies wat je ervoor terugkrijgt. Met dit glas houd je de warmte in huis, hoef je minder te verwarmen en verminder je ook nog de overlast van geluid. Winst voor de portemonnee, je wooncomfort én het klimaat dus.

Wat je volgens Milieu Centraal moet weten over HR++ en triple glas:

• Bepaal of je alleen het glas gaat vervangen of ook het kozijn. Want dan weet je of je kunt kiezen tussen HR++ of triple glas. Triple glas is soms bijvoorbeeld te zwaar of te dik voor een draaiend kozijn.
• Let op het mogelijke kleurverschil wanneer je triple en HR++ glas aan dezelfde kant van je huis plaatst. Check dit altijd van tevoren met de verkoper.
• Is het ook nodig je kozijnen te vervangen? Ga dan voor triple glas en goed isolerende kozijnen met een dubbele kierdichting. Dat is de duurzaamste oplossing.
• Vraag tenminste twee offertes aan bij ervaren installatiebedrijven. Deze vind je bijvoorbeeld via het energieloket van je gemeente.

Wat levert isoleren met HR++ of triple glas op?

Milieu Centraal (december 2022) adviseert iedereen met enkel glas in huis om de ramen te vervangen door HR++ of triple glas. En wie triple glas neemt, kan het beste ook meteen isolerende kozijnen installeren. Anders verlies je alsnog warmte via het kozijn. Hoe snel je de kosten hiervoor terugverdient? Dat hangt af van het type glas (enkel of dubbel) dat je nu hebt. Gemiddeld ligt dat zo tussen de tien en twintig jaar.

Type glas	Kosten	Kosten na subsidie	Besparing (vergeleken met enkel glas)
HR++ (in bestaande kozijnen)	€ 3.500,- tot € 5.500,-	€ 2.400,- tot € 3.900,-	€ 290,- tot € 450,- per jaar
Triple (met goed isolerende kozijnen)	€ 10.500,- tot € 16.000,-	€ 7.400,- tot € 11.500,-	€ 300,- tot € 450,- per jaar

Voor deze tabel gebruiken we informatie van Milieu Centraal (december 2022). Milieu Centraal berekent de besparingen met een gasprijs over een langere periode (15 tot 25 jaar). Die gasprijs is € 1,20 per m3, de stroomprijs is € 0,22 per kWh. De actuele energieprijzen kunnen voor jou hoger zijn. Je bespaart per jaar dan meer geld met deze duurzame maatregel. De subsidie geldt bij twee of meer maatregelen (30%). Bij één maatregel is de subsidie de helft (15%).

4. Zonnepanelen installeren

Wil je de CO2-uitstoot van je huishouden verder omlaag brengen? Dan zijn zonnepanelen een mooie oplossing en ook nog eens goed voor het milieu. Nederland is hier heel geschikt voor: ook op bewolkte dagen zetten de panelen daglicht om in energie.

Dit is wat je moet weten als je zonnepanelen wilt installeren:

• Check of je dak geschikt is voor zonnepanelen. Let hierbij op de ligging (het zuiden is ideaal) en bekijk of er schaduw op je dak valt. Milieu Centraal heeft een handig hulpmiddel om dit te controleren.
• Vraag offertes op bij verschillende verkopers en vergelijk deze goed. De prijzen kunnen nogal verschillen. De Consumentenbond geeft meer informatie over de kwaliteit van zonnepanelen. Check ook de kosten voor de onderdelen die erbij horen: omvormer, kabels en bevestigingsmaterialen.
• Ga voor zwarte of blauwe panelen. Andere kleuren zijn ook mogelijk, maar die leveren vaak 10% tot 25% minder op (Milieu Centraal).
• Kies voor het installeren een expert. Let daarbij op het keurmerk en het soort garantie dat het bedrijf biedt.
• Na aankoop kun je de btw terugvragen bij de Belastingdienst. Doe dit binnen zes maanden na afloop van het kalenderjaar.

Wat leveren zonnepanelen je op?

In verhouding ben je volgens Milieu Centraal (december 2022) voordeliger uit als je meer zonnepanelen installeert. De prijs per wattpiek (hoeveel stroom je kunt opwekken) ligt dan namelijk lager. Wij gaan hier uit van tien zonnepanelen. Benieuwd hoeveel zonnepanelen jij nodig hebt? De Consumentenbond vertelt je hier meer over.

Kosten (10 panelen)	Kosten na terugbetaling btw	Opbrengst	Kosten terugverdiend
€ 5.400,-	€ 4.500,-	€ 500,- per jaar	7 jaar

Voor deze tabel gebruiken we informatie van Milieu Centraal (december 2022). We gaan er in dit voorbeeld vanuit dat de zonnepanelen in een hoek van 36 graden op het zuiden liggen. De gemiddelde opbrengst per jaar hebben we berekend over een periode van 25 jaar. Daarbij hebben we rekening gehouden met het afbouwen van de salderingsregeling vanaf 2023. Salderen betekent dat de energie die je teruglevert aan je energiebedrijf wordt verrekend met je verbruik.

5. Gasvrij wonen

Langzaam stappen we over naar nieuwe energiebronnen. Dat betekent onder andere dat we afstappen van gas. Nieuwbouwwoningen van na 1 juli 2018 zijn niet eens meer aangesloten op het gas. Als je overstapt naar aardgasvrije verwarming moet je huis eerst goed geïsoleerd zijn, zegt Milieu Centraal. Vervolgens kun je kijken naar een warmtepomp (elektrische verwarming) of een warmtenet (warmte uit de bodem of die overblijft van de industrie).

Let op: deze systemen werken met lagere temperaturen dan centrale verwarming. Check daarom of je radiatoren hiervoor geschikt zijn. Zo niet, bedenk dat je misschien vloerverwarming moet plaatsen. Of speciale radiatoren die wél werken met lage temperaturen. Heb je deze stappen doorlopen, dan kun je kijken naar andere keuzes voor de cv-ketel.

Dit moet je weten als je gasvrij wilt wonen (Milieu Centraal):

• Sinds 2021 moet elke gemeente een warmteplan hebben. Hierin staat hoe de gemeente gebouwen in de toekomst gaat verwarmen. Zonder aardgas, maar met behulp van duurzame bronnen, zoals een warmtenet. Check het warmteplan voor jouw wijk.
• Je kunt je cv-ketel ook vervangen door een warmtepomp. Deze doet alles wat een cv-ketel doet, maar dan elektrisch. En met 25% tot 50% minder CO2-uitstoot.
• Er zijn drie soorten warmtepompen: volledig elektrisch, hybride of ventilatie. Welke warmtepomp geschikt is voor jouw huis, hangt af van de isolatie en hoe oud jouw huis en cv-ketel is.
• Een volledig elektrische warmtepomp gebruikt de bodem (grondwater) of de lucht als bron voor warmte.
• Een andere manier om je CO2-uitstoot te verlagen, is met een zonneboiler. Hierbij zet een zonnecollector op het dak zonlicht om in warmte. De boiler zorgt vervolgens voor warm water. Vooral in de zomer is een zonneboiler gunstig. Want in de winter levert de boiler niet altijd genoeg warm water. Dan is een combiketel of combinatie met de warmtepomp aan te raden.
• Voor al deze opties geldt: zoek een expert. Vraag meerdere offertes op zodat je kunt vergelijken.

Wat levert gasvrij je op?

Volgens Milieu Centraal is verwarmen met een volledig elektrische warmtepomp de duurzaamste oplossing. Je kunt je CO2-uitstoot verlagen met zo’n 45% tot 55%. Hieronder zie je de kosten en besparingen van de verschillende oplossingen.

Verwarming	Kosten	Kosten na subsidie	Besparing per jaar
Warmtepomp (lucht als bron)	€ 12.000,-	€ 9.000,-	€ 500,- (+ € 250,- omdat je gasaansluiting weg kan)
Warmtepomp (bodem als bron)	€ 26.000,-	€ 21.500,-	€ 650,- (+ € 250,- omdat je gasaansluiting weg kan)
Hybride warmtepomp 5 kW zonder nieuwe cv-ketel	€ 6.000,-	€ 3.500,-	€ 550,-
Zonneboiler (voor 4 personen)	€ 3.300,-	€ 1.800,-	€ 180,-*

* Wie overstapt op een zonneboiler heeft in de winter soms nog een cv-combiketel nodig (Milieu Centraal).

Bron: Milieu Centraal

In kleine stapjes naar een energiezuinig huis

Een energiezuiniger huis begint dus bij kleine aanpassingen in huis en je leefstijl. Denk aan ledverlichting en energiezuinige apparaten. Een volgende stap is het verbeteren van de isolatie of het plaatsen van zonnepanelen. Die kosten zijn te overzien en de winst zie je redelijk snel terug op je energierekening.