Wanneer dacht jij voor het eerst na over je pensioen? Toen je als twintiger je eerste contract ondertekende? Of later pas, toen je er op je vijftigste achter kwam dat je een pensioengat had? In deze driedelige serie onderzoeken we hoe verschillende generaties tegen pensioenopbouw aankijken. Een twintiger, veertiger en (bijna) zestiger blikken terug en vooruit. In dit artikel: administratief medewerker Sylvia Heemskerk (57).
Tot een paar jaar geleden kwam het woord ‘pensioen’ zelden bij Sylvia op. Dat had een reden. Toen ze 28 was, overleed haar moeder. “Zij heeft nooit een pensioen gehad”, vertelt Sylvia. “Vanaf dat moment was mijn motto: ik wil nu van het leven genieten. Pensioen zie ik later wel. Misschien haal ik mijn AOW-leeftijd niet eens.”
Met geld was Sylvia wel altijd veel bezig. Op haar zestiende erfde ze een grote som geld van haar grootvader. Een groot gedeelte daarvan zette ze vast in deposito’s. Ook begon ze al vroeg met beleggen. “Niet actief, hoor. Ik stopte gewoon wat geld in beleggingsfondsen en keek er verder weinig naar om.” In acht jaar tijd was haar vermogen verdubbeld. “Maar”, haast ze zich te zeggen, “dat waren andere tijden. Toen was de rente nog 10%. Kun je het je voorstellen?”
Op haar zestiende ging ze aan de slag als administratief medewerker bij een modebedrijf. Dat hield ze 22 jaar lang vol: eerst fulltime en toen de kinderen kwamen in deeltijd. Tegenwoordig werkt ze zo’n acht uur per week op de administratie-afdeling van een cateringbedrijf.
Niemand in mijn omgeving had het over pensioen.
Lange tijd deed Sylvia de boekhouding van eenmanszaken en kleine bv’s. “Best gek eigenlijk”, lacht ze. “Ik was telkens bezig met de financiën van anderen. En met hun pensioen. Maar zelf iets opzijzetten op een pensioenrekening, kwam niet bij me op. Zelfs op mijn veertigste was mijn pensioen nog een ver-van-mijn-bedshow. Het is vast geregeld, dacht ik.”
In werkelijkheid bouwde Sylvia bij haar werkgevers maar weinig pensioen op. Bij het eerste bedrijf waar ze werkte, kon je pas vanaf je 25e pensioen opbouwen. “Daar was ik me toen niet bewust van. Niemand in mijn omgeving had het over pensioen.” Bij het bedrijf waar ze nu werkt, heeft ze een nulurencontract en bouwt ze geen pensioen op.
Ook haar man Klaas heeft niet veel pensioen opgebouwd. Hij is vastgoedmanager bij een groot retailbedrijf. Klaas heeft verschillende werkgevers gehad en die bedrijven werden vaak weer overgenomen. “In totaal heeft hij twaalf verschillende pensioenfondsen”, legt Sylvia uit. Bij zijn huidige werkgever is pensioenopbouw maar tot een bepaald salaris geregeld. En hij verdient meer dan dat bedrag. “Alles bij elkaar heeft dat gezorgd voor een pensioentekort.”
Omdat Sylvia en Klaas samen veel vermogen hebben, hebben ze een private banker. Die komt eens in de twee jaar langs om de financiële situatie te bespreken. Op een gegeven moment kwam het onderwerp pensioen aan bod. “Een vriend van Klaas stopte op zijn 57e met werken, omdat hij genoeg pensioen had opgebouwd”, vertelt Sylvia. “Dat wilde Klaas ook wel. Maar dan moest hij wel weten of dat financieel mogelijk was.”
Hun bank verwees het stel naar Nationale-Nederlanden. In april 2019 maakten ze een afspraak met financieel adviseur Danny de Nooijer. Zijn conclusie: met zijn huidige pensioen kon Klaas niet eerder stoppen met werken. Hij had inderdaad een pensioentekort. “We schrokken van de hoogte van het bedrag.”
Wil je later comfortabel (blijven) leven? Begin met Aanvullende PensioenOpbouw en spaar en/of beleg voor extra pensioen met mogelijk belastingvoordeel.
Danny rekende uit hoeveel Sylvia en Klaas opzij moesten leggen om alsnog genoeg pensioen op te bouwen. Zodat Klaas op zijn 65e kon stoppen met werken. Op advies van Danny begonnen ze met banksparen. “Een beetje laat”, realiseert ze zich. “Nu moeten we telkens grote bedragen storten. Als we eerder waren begonnen, waren we met lagere bedragen op hetzelfde resultaat uitgekomen.”
Omdat Klaas een pensioentekort heeft, profiteert het stel van mogelijk belastingvoordeel. Bij de belastingaangifte mogen ze elk jaar een bepaald bedrag van hun inkomen aftrekken: hun jaarruimte.
En met terugwerkende kracht konden ze hun niet-benutte jaarruimte van de afgelopen jaren alsnog gebruiken om voor extra pensioen te sparen. “Dat was een verrassing.” Tegelijkertijd weet Sylvia dat zij en Klaas later wel belasting moeten betalen over de uitkeringen.
Naast aanvullend pensioensparen beleggen Sylvia en Klaas voor hun pensioen. Door haar jarenlange ervaring kent Sylvia de risico’s van beleggen. “Als je buikpijn krijgt als de beurs naar beneden keldert, moet je niet offensief gaan beleggen. Zelf lig ik er niet wakker van. Door de coronacrisis is ons geld ook in waarde gedaald. Dat komt wel weer goed.”
Wil je net als Sylvia vermogen opbouwen door te beleggen? Met Beheerd Beleggen kies jij zelf waarvoor wij jouw geld beleggen.
De waarde van je beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Sylvia is geen type dat zich snel zorgen maakt. Ze heeft het goed qua financiën en dat weet ze. “Ik ben zuinig opgevoed en ben nog steeds geen big spender.” Wat ze wel belangrijk vindt: leuke dingen blijven doen. “We maken graag verre reizen. En gaan vaak weekendjes weg in eigen land. Ook uit eten, fietsen en festivals bezoeken doe ik graag. Achter de geraniums zitten is niks voor mij.”
Pensioen is een ondergeschoven kindje.
Met vrienden heeft Sylvia het af en toe over pensioen. “Veel mensen in de buurt hebben hun hypotheek afbetaald. Zij zien hun huis als hun pensioen. Voor de generatie na ons is dat moeilijker. Zij kunnen een koophuis vaak niet betalen en hebben minder zekerheid.”
Dat ziet ze ook bij haar drie kinderen. “Als ik ze vraag of ze pensioen opbouwen, weten ze dat niet. Dat is toch geregeld? Volgens mij denken de meeste mensen dat. Misschien zijn nu iets meer jongeren op tijd bezig met hun pensioen, maar het is en blijft een ondergeschoven kindje.”
Er is veel veranderd de afgelopen decennia, weet ze. Pensioenopbouw is niet langer vanzelfsprekend en mensen werken ook niet meer 40 jaar bij dezelfde werkgever. “Begin daarom echt op tijd met nadenken over je pensioen”, benadrukt ze. “Wacht niet zo lang als ik heb gedaan. Ook al weten we niet hoe het systeem er over veertig jaar uitziet, het is goed om wat achter de hand te hebben. Al zet je maar € 25,- per maand opzij. Op den duur levert dat veel op.”
Toen Sylvia 26 was, vond ze pensioen een ver-van-haar-bedshow. Arleen Lahnstein is nu 26. Hoe is dat voor haar? Arleen: “Ik moest wel nadenken over mijn pensioen, want het bedrijf waar ik solliciteerde had geen collectieve pensioenregeling. Als dat wel zo was geweest, was ik er waarschijnlijk ook niet mee bezig geweest.” Lees hoe Arleen zelf pensioen opbouwt.
Sylvia begon haar carrière op haar zestiende bij een modebedrijf. Pas vanaf haar vijfentwintigste kon ze pensioen opbouwen. Daar was ze zich niet bewust van. Ook Bas Boerman (42) begon pas op zijn vijfentwintigste met pensioen opbouwen. “Ik vond het gek dat pensioen destijds leeftijdsgebonden was. Als je werkt, lever je toch een bijdrage aan de maatschappij? Je draagt toch ook belastingen af?” Lees waarom Bas besloot zelf pensioen op te bouwen.
Lange tijd dacht Sylvia dat haar pensioen wel geregeld was. Sinds kort is ze toch maar begonnen met banksparen om extra pensioen op te bouwen. Ben je benieuwd hoe twintiger Arleen tegen haar pensioen aankijkt? Of wat de 42-jarige ondernemer Bas geregeld heeft voor zijn pensioen? Lees de andere verhalen over pensioenopbouw in de driedelige serie.